Cransoun(-à-fueio-de-tenchuriero)
Ionopsidium glastifolium
Brassicaceae Cruciferae
Nom en français : Cranson à feuilles de pastel.
Descripcioun :Lou cransoun-à-fueio-de-tenchuriero es uno grando erbo que pòu faire fin qu'à 1,5 m. Se rescontro dins li palun e li sagnas pas trop liuen de la mar (aigo-sau). Se recounèis à si fueio entiero qu'embrasson la cambo emé douas auriheto. Li siliculo an un estile courtet e caupon de grano emé d'espineto. Pèr d'ùni la planto sarié naturalisado, mai èi couneigudo en Prouvènço desempièi l'an pebre.
Usanço :Couneissèn pas d'usanço particuliero, pamens estènt un caulet, dèu èstre manjadis. Coume es apara lou miés èi de lou regarda.
Port : Erbo
Taio : 30 à 150 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Teroufite
Cicle bioulougico : Planto de l'an
Gènre : Ionopsidium
Famiho : Brassicaceae
Famiho classico : Cruciferae
Ordre : Brassicales
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : 5
Ø (o loungour) enflourejado : 2 à 8 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 100 m
Aparado :
Vo
Mai à avoust
Liò : Palun
- Sagnas
Estànci : Mesoumediterran
Couroulougi : Estenoumediterrano-Ouèst
Ref. sc. : Ionopsidium glastifolium (L.) M.Koch, 2012
(= Cochlearia glastifolia L., 1753 )
Jaisso(-negrejanto)
Lathyrus niger
Fabaceae Leguminosae
Nom en français : Gesse noicissante.
Descripcioun :Aquesto jaisso, coumuno dins lis uba, trachis dins li blachiero e faio de nòsti colo e en basso mountagno. La planto èi bèn drecho emé uno cambo carrado mai pas alado. Li flour soun vióuleto, pièi viron à bluio pèr veni negro coume li dusso un cop maturo.
Usanço :Li racino soun couneigudo pèr sarra li car e faire pissa. S'aprèn qu'es esta trouba d'arbutosido (o arbutino) qu'es un anti-baterian urinàri. L'arbutosido esclargi peréu la pèu (en empachant l'acioun de la tirousinaso).
Port : Grando erbo
Taio : 15 à 90 cm
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Lathyrus
Famiho : Fabaceae
Famiho classico : Leguminosae
Ordre : Fabales
Coulour de la flour :
Vióuleto
Petalo : irregulièro
Ø (o loungour) flour : 10 à 15 mm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Mai à juliet
Liò : Blachiero
- Faio
- Pinedo
Estànci : Subremediterran à Mountagnard
Couroulougi : Eurasiatico
Ref. sc. : Lathyrus niger (L.) Bernh., 1800